Art OMI [Art Oomaai]

rem·i·nisc·ing = to recall past experiences, events, etc.; indulge in reminiscence.

Is what I have been doing this past month, after returning to Europe from the USA, where I got to spend one whole month as a literary translator in a Writer’s Residency at this marvelous place called Art Omi, in Ghent, NY.

For thirty days I was surrounded by soothing and relaxing nature, inspired by kindred spirits, living in the well-organized and incredibly friendly intellectual bubble of Ledig House and its cottages, accompanied by writers and translators from everywhere, who became friends too. This four-week period was in fact quite a stretch as it was spent so far away from my beloved ones for so long, but I wouldn’t have want to miss out on it. And my beloved ones were game.

What amazed me, among so many other things, was the sensation of privilege that exists when one is nurtured beyond expectation. We were living there as chosen ones, and of course we were, in fact, chosen. But nothing prepared me for the level of attention, helpfulness, dedication and support that I experienced at this very special spot in the world, which is hidden in the Architecture fields and Sculpture park of Art Omi.

What a relief to know that places like this exist.

http://www.artomi.org/residencies

IMG_20190504_123124

IMG_20190531_173206

IMG_20190516_194145

IMG_20190519_162306

Imádság paradicsomültetés idején

IMG_20190408_165201IMG_20190408_165135

“Eljött a paradicsomültetés ideje. Édes Istenünk, dícsérjük ezt a gyümölcsöt és hálát adunk létezéséért és fejlődéséért. Üdvözöljük a paradicsomot – a vidám, illatos falatot, mely élelmez és túlél, gyarapodik és életet hoz. És csak ad és ad és ad. Kerekded nyári vidámság. Szárának illata a nyár öröme, igérete és pazarsága. Szárai reménységet és elragadtatást illatoznak. És csak ad és ad és ad.

Édes Isten, adj erőt a beporzó méhek szárnyainak és lábainak, őrizz meg jégesőtől és fagytól, adj meleg napokat és üdítő esőket. Frissítsd és szépítsd kertjeinket és asztalainkat. Üdíts fel paradicsommal.

Örvendjünk és örvendezzünk! Ünnepeljük a téli mártások bíbor lelkét! Íme a gyönyörű íz! Íme az olajozott élénkpiros holdak amelyek bukdácsoló olivákkal búvárkodnak az ecetes saláta tengerében. Örvendezzünk!

Örvendezésünk legyen hálaadásunk a paradicsomért.

Ámen”

 

Eredeti szöveg forrása: Michael Leunig: When I talk to you (2014)
Fordította: Hermán M. Rebekka

Bálint napra Oosterhuis

Őrizd meg a szerelmesek szerelmét

Te tudod milyen törékeny
és szinte semmis két ember léte,
és hogy a szívük nyugtalan
változékony, mint az idő.
Te fordítottad őket
egymás felé
hogy többé ne csak felek legyenek,
cél nélkül és beteljesületlen,
tanítsd őket, hogy megértsék a halálos titkot,
hogy a szeretet szenvedés,
hogy aki ad, az éltet.
Adj nekik időt,
hogy egymást megismerjék és megvígasztalják,
Szítsd a szenvedélyüket,
tedd őket türelmessé
és végtelenül kedvessé,
hogy átvészeljék egymással
az éjszakát.

Oosterhuis, Huub: Őrizd meg a szerelmesek szerelmét
Huub Oosterhuis: Behoed de liefde

Hollandból fordította: Rebekka Hermán Mostert
In het Hongaars vertaald door: Rebekka Hermán Mostert

Ady100

Száz éve halt meg, 1919 január 27-én. Azóta is él.

Az Ady100 FB-csoportban mostanában különböző nyelveken lehet Ady-versfordításokat látni. Ez egy holland vers, én fordítottam-fordítgattam: Akik mindig elkésnek // Altijd te laat

Endre Ady was de dichter die zei dat het leven leeft en leven wil. Op 27 januari 2019 is het honderd jaar geleden dat hij stierf. Ter herinnering aan deze grote ziel is er op FB een groep Ady100, waar o.a. vertaalde gedichten van Ady worden voorgelezen. Deze bijdrage verscheen afgelopen week:

[wpvideo imeXYlmn]

Altijd te laat

Voor alles zijn wij steeds te laat
De reis naar hier duurt vast heel lang
vermoeid en triest is onze gang
Voor alles zijn wij steeds te laat

Zelfs rustig sterven lukt ons niet.
Wanneer de Dood ons straks bezoekt
ontbrandt ons hart in rode gloed.
Zelfs rustig sterven lukt ons niet.

Wij zijn voor alles steeds te laat.
Verlaat zijn onze dromen en successen,
ons veilig thuis, de rust en onze kussen.
Voor alles zijn wij steeds te laat.

 

Ady Endre: Akik mindig elkésnek
Endre Ady: Altijd te laat (Vertaling: R.R. Hermán Mostert)

 

Endre Ady: Altijd te laat

Voor alles zijn wij steeds te laat
De reis naar hier duurt vast heel lang
vermoeid en triest is onze gang
Voor alles zijn wij steeds te laat

Zelfs rustig sterven lukt ons niet.
Wanneer de Dood ons straks bezoekt
ontbrandt ons hart in rode gloed.
Zelfs rustig sterven lukt ons niet.

Wij zijn voor alles steeds te laat.
Verlaat zijn onze dromen en successen,
ons veilig thuis, de rust en onze kussen.
Voor alles zijn wij steeds te laat.

Endre Ady: Altijd te laat
Ady Endre: Akik mindig elkésnek (Vér és arany 1907)

Vertaling: Rebekka Hermán Mostert

 

 

De akte van mijn moeder

Hij is er! (of: Ze is er…!)

De vertaling is verschenen, en draagt een andere titel dan ik had gedacht. Zo gaan deze dingen. Ik heb het nog niet in handen gehad, maar het schijnt er mooi uit te zien.

Het boek kreeg al een mooie recensie in Trouw, en ik mocht erover vertellen op de radio, in Met het Oog op Morgen. Iemand stuurde me bericht van een aankondiging in De Volkskrant, en zo zijn er nog wat dingen, meteen in de eerste week na publicatie. Mooi!

Hier is de recensie in Trouw, door Sofie Messeman:
https://www.trouw.nl/samenleving/andras-forgach-schreef-een-magistrale-roman-over-foute-ouders~

Dit was het radiogesprek op 8 november met Lucella Carasso over het boek van András Forgách in Het Oog op Morgen, tussen 0:37-0:47

De titel van het geluidsfragment is bepaald hijgerig en dekt de lading helemaal niet, maar dat is de keuze van de radioredactie.
https://www.nporadio1.nl/nos-met-het-oog-op-morgen/onderwerpen/479464-de-hongaarse-schrijver-andras-forgach-werd-verraden-door-zijn-moeder

 

Bruria bij het raam

“De volgende ochtend klopte luitenant Dóra al vroeg op de deur van mevrouw Pápai’s woning in het Veteranentehuis. Toen hij na een luid ‘Binnen!’ de deur opende, striemde het geluid van Johann Sebastian Bachs Dubbelconcert voor twee violen hem in het gezicht. De kamer was gevuld met vioolmuziek. Mevrouw Pápai zat naast de platenspeler aan het einde van de kamer voor het grote raam, alleen haar silhouet was zichtbaar. Ondertussen bewoog ze zacht haar hoofd op het ritme van de muziek, en vanuit de deur was te zien dat ze iets aan het naaien was. Met een bril op haar neus prikte ze met een naald in een donkerblauwe fluwelen lap.” (Citaat uit: De akte van mijn moeder. András Forgách. Cossee, 2018)

 

Pasen/Húsvét 2018

Introitus

Wie ontsluit het dichtgeslagen boek?
Wie klieft de ondoorbroken tijd?
Bladerend van dageraad tot dageraad
De vellen tillend en omslaand?

De hand te steken in een ongekende brand
Wie van ons waagt het? En wie waagt te speuren
in het dicht gebladerte van het gesloten boek,
wie durft? En hoe, met blote hand?

En wie van ons vreest niet? Wie zou niet vrezen,
wanneer zelfs God de ogen sluit,
en alle engelen vallen
en alle creatuur in duister wordt gehuld?

Het lam onder ons, hij vreest niet,
hij alleen, het lam dat werd gedood.
Hij trippelt over de glazen zee
en bestijgt de troon. En opent het boek.

 

János Pilinszky (1961): Introitus
Pilinszky János: Introitusz. Vigilia, 1961 dec.
Bron/Forrás: Pilinszky János összes versei, Osiris Kiadó 1992-2003, 64.

Vertaling: Rebekka Hermán M.

Nog drie dagen

En dan moet de eerste Nederlandse versie af zijn van András Forgách’ boek (roman?) Élő kötet nem marad. De Engelse versie verschijnt al in april (No live files remain, in de knappe vertaling van Paul Olchváry). Daarover is nu een promotievideo verschenen, kijk hier:


Het is een boek met tanden, bij vlagen hilarisch, soms dor irritant, soms heel raak en roerend, maar zeker informatief, op het randje van exhibitionistisch. Hongarije in de ‘soft-socialistische’ late jaren, met mensen voor en tegen, onmachtig in en buiten het systeem, Israel en de Arabieren, de Holocaust, toe maar. Met talloze excursen, feiten en namen tussen neus en lippen door, die je langs even zovele nieuwe paden sturen. Een lange, ongemakkelijke blik in de keuken van een schrijver die aan systeemontleding doet, en daarbij zichzelf en de zijnen niet spaart. Een poging tot reconstructie. Een ontdekking van een wereld en werelden. Een altaar voor moeilijke liefde.

Mijn vertaling van dit Hongaarse boek verschijnt in de loop van 2018 bij uitgeverij Cossee.

Elo kotet nem marad_Forgach Andras

Péter Demény: Lofdicht

De dictator heeft alleen het beste met je voor,
hij kan er niets aan doen,
dat hij als enige weet
wat goed voor je is.
Om die reden moet hij
soms iemand doden,
soms meerdere iemanden –
de waarheid heeft immers
zoveel vijanden!
Iedereen kan toch begrijpen
dat je niet overal
rekening mee kunt houden
– met families, rechten,
het leven, en andersoortige
pietluttigheden, terwijl
de eer van het vaderland
op het spel staat.
En niemand hoeft mij te vertellen
dat de dictator niet
het allermeeste lijdt
onder de offers voor het rechte pad.
Maar heeft er ooit iemand
rechte paden zonder offers gezien?
Alleen de teerhartigen, die
te laf zijn om het leven
van anderen te offeren voor het
algemeen belang.
Dictators zijn niet weekhartig.
Dictators zijn grote kenners en verliezers
der waarheid.
Het ligt immers in de lijn der dingen
dat er met de tijd steeds minder zijn,
die de waarheid kennen, en weten
wat goed voor je is.

 

Péter Demény: Lofdicht

Demény Péter: Dicséret (2017)

Vertaling: Rebekka Hermán Mostert