Niet mijn helaasheden dit keer, maar die van een Belgische filmmaker wiens film sinds kort in Boedapest draait. De titel De helaasheid der dingen dekt een oprecht, maar niet al te fijnzinnig verhaal, oorspronkelijk in boekvorm verschenen, geschreven door de Vlaming Dimitri Verhulst.
Een Nederlandstalige film in de Hongaarse bios is iedere keer een trots momentje, hoe dan ook. En dat gaat niet alleen over patriottisme, maar ook over de prettige solidariteit tussen kleine landjes en de waardering voor elkaars oprechte culturele pretenties. Nu is Hongarije van oudsher (nou ja, toch minstens sinds de ontdekking van televisie en beeldschermen…) een land van nasynchronisatie en stoutmoedige titelvertalingen, maar soms gaan de mensen van de marketing over de schreef met een te jolige en misplaatst marktgerichte vertaling door iemand die vertantwoordelijk is voor filmtitels.
In het Hongaars klinkt ‘ie zo: Szarul állnak a dolgok. Eufemistisch terugvertaald is dat ongeveer: De zaken staan er slecht voor (vervang ‘slecht’ hierbij door elke gewenste krachtterm).
Deze titel haalt het toch niet bij De helaasheid…?
Nu mag de inhoud van de film weliswaar verre van fijntjes zijn, waarmee de Hongaarse vertaling dus veel beter de lading dekt, maar evengoed is het niet voor niets dat zo’n ongelikt verhaal zo’n lyrische titel krijgt. Een titel is meer dan een marketingmiddel, en film is meer dan een verkoopbaar product. Laat de titel de titel, en de inhoud de inhoud. Het beoogde publiek van deze film kijkt echt wel verder dan zijn neus lang is, en in ieder geval verder dan een filmtitel. Dus waarom zijn importeurs bang om een oorspronkelijke Vlaamse helaasheid aan de man te brengen?